Αφιέρωμα τους ήρωες της Ελληνικής επανάστασης του 1821..2..

Νικηταράς ο «Τουρκοφάγος«

(Νικήτας Σταματελόπουλος)

Νικηταράς (Νικήτας Σταματελόπουλος ή ΤΟΥΡΚΟΛΕΚΑΣ) – (Μεγάλη Αναστάσοβα Μεσσηνίας, 1787- Πειραιάς, 1849)

Φιλικός και σημαντικός οπλαρχηγός του 1821

Από τους σημαντικότερους οπλαρχηγούς του 1821, ανηψιός και στενός συνεργάτης του Θεόδωρου Κολοκοτρώνη.

Το 1805 μετά το θάνατο του αρματολού πατέρα του, ακολούθησε τον Κολοκοτρώνη στα Επτάνησα.

Το 1818 μυήθηκε στη Φιλική Εταιρεία και το Φεβρουάριο του 1821 βρισκόταν στην Καλαμάτα, έτοιμος για την κήρυξη της Επανάστασης.

Μετά την απελευθέρωση της Καλαμάτας ο Νικηταράς με τον Παπαφλέσσα και τον Κολοκοτρώνη βάδισαν προς την Αρκαδία με σκοπό την άλωση της Τριπολιτσάς. Λίγες μέρες μετά τη μάχη στο Βαλτέτσι απέκρουσε στα Δολιανά την επίθεση 6000 Τούρκων που άφησαν στο πεδίο της μάχης 300 νεκρούς και το σύνολο των πυροβόλων τους. Τότε ονομάστηκε «Τουρκοφάγος».

Το καλοκαίρι του 1822 μαζί με άλλους οπλαρχηγούς συνέτριψε το Δράμαλη.

Η δράση του συνεχίστηκε στην Αττική και την Πελοπόννησο.

Κατά τη διάρκεια του εμφυλίου τάχθηκε με το μέρος του Κολοκοτρώνη.

Μετά την άφιξη του Καποδίστρια υπήρξε από τους στενούς συνεργάτες του. Αν και ανήκε στη ρωσόφιλη παράταξη δεν έλαβε ενεργό μέρος στις πολιτικές διαμάχες, ήταν όμως σαφής η αντίθεσή του προς τους Βαυαρούς.

Ο Νικηταράς γεννήθηκε στη Μεγάλη Αναστασίτσα (Νέδουσα) το 1787. Γιός του Σταματέλου Τουρκολέκα και της Σοφίας το γένος Καρούτσου, αδελφής της γυναίκας του Κολοκοτρώνη, μαθήτεψε κοντά στο Ζαχαριά και τον Κολοκοτρώνη. Το 1805, μετά το φόνο του αρματολού πατέρα του και αδελφού του από τους Τούρκους, ακολούθησε το θείο του Κολοκοτρώνη στα Επτάνησα.

Μυήθηκε στη Φιλική Εταιρεία το 1818 και επιδόθηκε στη μύηση νέων φιλικών.

Το Φεβρουάριο του 1821 βρισκόταν στην Πελοπόννησο, έτοιμος για την κήρυξη της Επανάστασης.

Συμμετείχε στην απελευθέρωση της Καλαμάτας, στις μάχες του Βαλτετσίου και των Δολιανών (αρχηγός και νικητής), στην άλωση της Τριπολιτσάς, στην πολιορκία του Αναπλιού, σε πολεμικές επιχειρήσεις στη Ρούμελη, στις επιχειρήσεις εναντίον του Δράμαλη και του Ιμπραΐμ.

Κατά τη διάρκεια του εμφυλίου τάχθηκε με το μέρος του Κολοκοτρώνη. Υπήρξε στενός συνεργάτης του Καποδίστρια και διορίστηκε Διοικητής Συντάγματος Πελοποννησίων και Αρχηγός της Πολιτικής Φρουράς Πελοποννήσου.Στην Δ΄ Εθνοσυνέλευση του Άργους (1829) ήταν  πληρεξούσιος του Λεονταρίου.

Στην Οθωνική περίοδο έζησε παραγκωνισμένος. Το Δεκέμβριο του 1839 συνελήφθη με την κατηγορία ότι ανήκε στη «Φιλορθόδοξη Εταιρεία», η οποία στρεφόταν εναντίον του Όθωνα, παραπέμφθηκε σε δίκη, αθωώθηκε αλλά παρέμεινε στις φυλακές της Αίγινας 14 μήνες ακόμα.

Μετά την Επανάσταση του 1843 ο Όθωνας του έδωσε το βαθμό του Υποστρατήγου και το 1847 τον έκαναν Γερουσιαστή.

Ήταν όμως ανήμπορος για δράση.

Πέθανε στον Πειραιά το 1849, τυφλός και πάμπτωχος, και κηδεύτηκε στην Αθήνα.

Μαντώ Μαυρογένους

Μαυρογένους Μαντώ (Τεργέστη, 1796/7- Πάρος, 1840)

Καταγόταν από οικογένεια που είχε αναλάβει υψηλά αξιώματα στη Βλαχία και στη συνέχεια απέκτησε μεγάλη περιουσία στη Βιέννη και την Τεργέστη.

Η Eπανάσταση την βρήκε στην Τήνο απ” όπου πήγε στη Μύκονο και τέθηκε επικεφαλής των επαναστατημένων συμπατριωτών της.

Ξένοι ιστορικοί και περιηγητές εξαίρουν τη συμμετοχή της στα πεδία των μαχών, κάτι που δεν προκύπτει από ελληνικές πηγές.

Με επιστολές της προς τους γυναικείους κυρίως φιλελληνικούς κύκλους της Ευρώπης συνέβαλε στην τόνωση του φιλελληνικού ρεύματος.

Εργάστηκε ιδιαίτερα για την ηθική ενίσχυση των αγωνιστών και διέθεσε ολόκληρη την οικογενειακή της περιουσία για τις ανάγκες του Αγώνα.

Κατέληξε έτσι να ζητάει από την Εθνοσυνέλευση του 1827 κατοικία στο Ναύπλιο που της την παραχώρησε ο Ι. Καποδίστριας ως αναγνώριση της προσφοράς της.

Πέθανε ξεχασμένη και πάμφτωχη στην Πάρο το 1840 έχοντας υποβάλει λίγο πιο πριν επιστολή στον Όθωνα με την οποία ζητούσε οικονομική ενίσχυση για το σύνολο της προφοράς της στον Αγώνα.

Ο Γεώργιος Καραϊσκάκης ή Καραΐσκος

Καραϊσκάκης Γεώργιος – (Μαυρομάτι Καρδίτσας 1780 ­ Φάληρο Αττικής 1827)

ήταν Έλληνας επαναστάτης, αρχικά υπήρξε σπουδαίος αρματωλός και στη συνέχεια κατέστη στρατηγός της Επανάστασης του 1821.

Το επίθετό του είναι υποκοριστικό του Καραΐσκος όπου απαντάται ως οικογενειακό επώνυμο στις επαρχίες Βάλτου, Καρπενησίου, Φαρσάλων, Καρδίτσας, Βόνιτσας κ.α. Κατά μια εκδοχή το οφείλει στον πιθανολογούμενο πατέρα του, τον αρματολό Δημήτριο Καραΐσκο.

Σύμφωνα με άλλη εκδοχή «το όνομα Καραϊσκάκης αποτελεί σύνθεση από τη λέξη καρά (μαύρος στα Τούρκικα) και ίσκα, εξαιτίας του αψίκορου χαρακτήρα του».

Σπουδαίος στρατιωτικός, ηγέτης της Επανάστασης. Γεννήθηκε στο μοναστήρι του Αγίου Γεωργίου στο χωριό Μαυρομάτι (κατ” άλλους στο Μουζάκι) Καρδίτσας και ήταν γιος της καλόγριας Ζωής Ντιμισκή και του αρματολού Δημήτρη Καραϊσκου.

Σε ηλικία δεκαπέντε χρονών ακολούθησε τον δρόμο της κλεφτουριάς και αργότερα υπηρέτησε στα στρατιωτικά σώματα του Αλή Πασά, ο οποίος αναγνώρισε τις εξαιρετικές του στρατιωτικές του ικανότητες.

Με την έκρηξη της Επανάστασης, τον Ιανουάριο του 1821 πήρε μέρος στη σύσκεψη της Λευκάδας μαζί με άλλους οπλαρχηγούς που ήθελαν να προετοιμάσουν την εξέγερση στη Στερεά Ελλάδα και ύψωσε τη σημαία της Επανάστασης στα χωριά των Τζουμέρκων.

Αν και συγκρούστηκε με τον Αλέξανδρο Μαυροκορδάτο για την ηγεσία των στρατιωτικών επιχειρήσεων στη Στερεά, συνεργάστηκε μαζί του κατά την πρώτη πολιορκία του Μεσολογγίου, οπότε ο Καραϊσκάκης έστειλε τμήμα του στρατιωτικού του σώματος για να ενισχύσει την άμυνα της πόλης.

Στη διάρκεια του εμφυλίου πολέμου κατηγορήθηκε από τον Μαυροκορδάτο για συνεργασία με τους Τούρκους και αποσύρθηκε προσωρινά από την ενεργό δράση.

Το Μάιο του 1825 επανήλθε και συνέδραμε τους Μεσολογγίτες κατά τη δεύτερη πολιορκία της πόλης παρενοχλώντας τους Τούρκους στην περιοχή.

Το 1826 διορίστηκε αρχιστράτηγος της Στερεάς Ελλάδας και οργάνωσε το «Στρατόπεδο της Ελευσίνας» με στόχο να ανακουφίσει την Αθήνα από την πολιορκία των Tούρκων.

Δεύτερος στόχος του Kαραϊσκάκη ήταν να αναζωπυρώσει την επανάσταση στη Pούμελη και στις συγκρούσεις που ακολούθησαν νίκησε πολλές φορές τους Tούρκους στη Δόμβραινα, το Δίστομο και την Aράχωβα.

Tο 1827 έσπευσε στην Eλευσίνα για να βοηθήσει την πολιορκούμενη Aθήνα. Διαφώνησε όμως με τους Kόχραν και Tσωρτς για την τακτική που θα ακολουθούσαν κατά των Tούρκων. Tραυματίστηκε σε αψιμαχία στο Nέο Φάληρο και πέθανε στις 23 Aπριλίου 1827, ανήμερα της γιορτής του.

ΠΡΟΥΓΟΥΜΕΝΟ  ΕΠΟΜΕΝΟ

https://arxaiaithomi.gr/