1884 Η λεηλασία της Αφρικής

Η εξερεύνηση της Αφρικής από τους Ευρωπαίους ξεκίνησε στα μέσα του 15ου αιώνα με τους Πορτογάλους να φτάνουν το 1445 στο πράσινο Ακρωτήριο και μέχρι το 1480 να έχουν εγκαταστήσει πολυάριθμα οχυρά κατά μήκος της αφρικανικής ακτής καθιερώνοντας ένα εξαιρετικά κερδοφόρο εμπόριο. Όταν οι απαιτήσεις για εργατικά χέρια στην Αμερική αυξήθηκαν καθώς οι ιθαγενείς πέθαιναν από τις κακουχίες και την κακοποίηση, οι Πορτογάλοι ξεκίνησαν το διατλαντικό δουλεμπόριο ενώ στις αρχές του 17ου αιώνα, οι Ολλανδοί πολέμησαν τους Πορτογάλους και κέρδισαν τον έλεγχο πολλών λιμανιών της Δυτικής και της Κεντρικής Αφρικής. Το 1642, οι Γάλλοι έχτισαν το πρώτο φρούριο τους στη Μαδαγασκάρη και το 1663, οι Βρετανοί έχτισαν το πρώτο φρούριο τους στην ηπειρωτική Γκάμπια.

Τον 19ο αιώνα, η ευρωπαϊκή προσοχή μετατοπίστηκε από την ίδρυση λιμανιών για εμπόριο σε λυσσαλέο ανταγωνισμό για κυριαρχία πάνω σε Αφρικανικά εδάφη. Το έτος σταθμός για την υποδούλωση της ηπείρου ήταν το 1884, όταν στην συνδιάσκεψη του Βερολίνου, οι ευρωπαϊκές μεγάλες δυνάμεις χώρισαν την ήπειρο σε ζώνες επιρροής. Στις επόμενες δύο δεκαετίες, πόλεμοι ξέσπασαν σε όλη την Αφρική με τους Ευρωπαίους να πολεμούν τόσο μεταξύ τους όσο και εναντίον των Αφρικανών. Πολλά αφρικανικά έθνη όπως οι Αβησσυνοί, οι Δερβίσηδες, οι Ζουλού, οι Μαροκινοί πολέμησαν σθεναρά ενάντια στο κύμα της Ευρωπαϊκής εισβολής, αλλά στάθηκαν ανίσχυρα ειδικά μπροστά στα επαναληπτικά πυροβόλα όπλα που είχαν ανακαλύψει οι Ευρωπαίοι. Οι μόνες χώρες τελικά πυ δεν έγινα αποικίες ήταν η Αιθιοπία η οποία κατόρθωσε να αντισταθεί στους Ιταλούς και η Λιβερία η οποία είχε ανακηρυχθεί ανεξάρτητη το 1847 από απελευθερωμένους σκλάβους των ΗΠΑ.

Σημαντικό ρόλο στην υποδούλωση της Αφρικής έπαιξε η ανακάλυψη του κινίνου με το οποίο αντιμετωπίστηκε η μαλάρια (ελονοσία) από την οποία μέχρι τότε πέθαιναν σωρηδόν οι λευκοί στην Αφρική. Η Βρετανία και η Γαλλία πήραν τη μερίδα του λέοντος, με την Βρετανία να κατακτάει την ανατολική, νότια και δυτική Αφρική και την Γαλλία τη δυτική και κεντρική. Μικρότερες αποικιοκρατικές δυνάμεις ήταν το Βέλγιο, η Γερμανία, η Ισπανία, η Ιταλία και η Πορτογαλία.

Η αποικιοκρατία στην Αφρική

Η πορτογαλική αποικιοκρατία ήταν η παλαιότερη στην Αφρική αλλά και αυτή που τελείωσε αργότερα. Για τους Πορτογάλους η Αγκόλα, η Μοζαμβίκη, η Γουϊνέα Μπισσάου, το Πράσινο Ακρωτήριο και το Σάο Τομέ δεν ήταν αποικίες αλλά πορτογαλικές «επαρχίες». Η παρουσία της Γερμανίας ως αποικιοκρατική δύναμη στην Αφρική ήταν σύντομη, μετά την ήττα της στον Πρώτο Παγκόσμιο Πόλεμο, οι γερμανικές αποικίες της (Καμερούν, Ναμίμπια, Ρουάντα, Ταγκανίκα και Τόγκο) πέρασαν, με απόφαση της Κοινωνίας των Εθνών, στη Βρετανία και τη Γαλλία, το Βέλγιο αλλά και τη Νότια Αφρική, που συμπεριλήφθηκε μ’ αυτόν τον τρόπο, στις αποικιοκρατικές δυνάμεις. Διαφορετικές αποικιοκρατικές δυνάμεις ακολούθησαν διαφορετικές πολιτικές οι οποίες άλλαζαν ανάλογα με τη χρονική περίοδο. Η Γαλλία οικοδόμησε ένα πολύ συγκεντρωτικό και ιεραρχικό σύστημα με το Υπουργείο Αποικιών στο Παρίσι να παίζει καθοριστικό ρόλο ενώ η Βρετανία υιοθέτησε ένα λιγότερα συγκεντρωτικό σύστημα και οι διοικητές των αποικιών είχαν μεγάλη ελευθερία κινήσεων, στα πλαίσια της πολιτικής του Γραφείου Αποικιών στο Λονδίνο.

Το μεγαλύτερο έγκλημα καθόλη τη διάρκεια της Αφρικανικής αποικιοκρατίας έγινε από τους Βέλγους (συγκεκριμένα από τον Βέλγο βασιλιά Λεοπόλδο Β) στο Κονγκό. Υπολογίζεται ότι μεταξύ 1885 και 1908 οκτώ με δέκα εκατομμύρια Αφρικανοί πέθαναν από τις κακουχίες, την πείνα και την αποικιακή βία. Ο Λεοπόλδος Β’ ξεκίνησε να βγάζει αμύθητα ποσά από το καουτσούκ ωστόσο η παραγωγή σταδιακά μειώθηκε καθώς η υπερεκμετάλλευση οδήγησε σε εξάντληση των καουτσουκόδενδρων και τότε οι ένοπλοι επιτηρητές του πήραν διαταγή να δολοφονούν τους Αφρικανούς και να τους τρομοκρατούν με συστηματικούς ακρωτηριασμούς, τόσο των εργατών όσο και των παιδιών τους. Προτού φτάσουν οι Βέλγοι, ο πληθυσμός του Κονγκό είχε υπολογιστεί σε 20.000.000 ενώ μια επίσημη απογραφή αποκάλυψε ότι το 1911 είχαν απομείνει μόλις 8.500.000 άνθρωποι, με χιλιάδες από αυτούς να είναι ακρωτηριασμένοι.

Ακρωτηριασμένοι ιθαγενείς στο Κογκό προς παραδειγματισμό

H αποικιοκρατία σύμφωνα με τους αποικιοκράτες είχε θετικές συνέπειες καθώς δημιουργήθηκαν βασικές υποδομές όπως οδικά και σιδηροδρομικά δίκτυα και σχολεία και νοσοκομεία. Υποστηρίχθηκε από τους Ευρωπαίους πως η πολιτική τους στις αποικίες ήταν εκπολιτιστική, ωστόσο το 1959, σε Μοζαμβίκη και Αγκόλα για παράδειγμα, μετά από 500 χρόνια πορτογαλικής παρουσίας, το ποσοστό αναλφαβητισμού ήταν πάνω από 97 %. Σε παρόμοια ποσοστά κυμαινόταν η ένδεια των ιθαγενών καθώς ο πλούτος τους λεηλατούνταν από τους αποικιοκράτες. Οι αφρικανικοί λαοί αντιμετωπίστηκαν σαν κατώτεροι και ήταν αναγκασμένοι να υποφέρουν την κατάφωρη στέρηση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, απάνθρωπες συνθήκες εργασίας, ακραίο ρατσισμό και βασανιστήρια,

https://hallofpeople.com/